ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ
Η κατανάλωση ενέργειας σε ολόκληρη τη Γη κατά τα τελευταία χρόνια δείχνει μια τάση σταθεροποίησης όπως φαίνεται στο σχήμα 14.1. Από το σχήμα αυτό φαίνονται αφενός οι διάφορες πήγες ενέργειας που χρησιμοποιούνται και αφετέρου το ποσοστό χρήσης τους με την πάροδο των ετών. Είναι φανερό ότι γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί η αύξηση στη ζήτηση ενέργειας από άλλες ενεργειακές πηγές έκτος του πετρελαίου και του άνθρακα. Η αύξηση της χρήσης φυσικού αεριού, πυρηνικής ενέργειας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι χαρακτηριστική.
Η κατανάλωση ενέργειας σε ολόκληρη τη Γη κατά τα τελευταία χρόνια δείχνει μια τάση σταθεροποίησης όπως φαίνεται στο σχήμα 14.1. Από το σχήμα αυτό φαίνονται αφενός οι διάφορες πήγες ενέργειας που χρησιμοποιούνται και αφετέρου το ποσοστό χρήσης τους με την πάροδο των ετών. Είναι φανερό ότι γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί η αύξηση στη ζήτηση ενέργειας από άλλες ενεργειακές πηγές έκτος του πετρελαίου και του άνθρακα. Η αύξηση της χρήσης φυσικού αεριού, πυρηνικής ενέργειας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι χαρακτηριστική.
Παρά την αύξηση της χρήσης φυσικού αεριού το πετρέλαιο παραμένει η βασική πηγή ενέργειας καλύπτοντας το 33% των αναγκών, ακολουθούμενο από τον άνθράκα 23% και το φυσικό αέριο 18%. Τα προϊόντα πετρελαίου αποτελούν τα βασικά καύσιμα που διατίθενται τόσο στις αναπτυγμένες , όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Σήμερα οι ανανεώσιμες πήγες ενέργειας παρέχουν περίπου το 6% των προτεγενών αναγκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επίπτωση όμως της χρήσης των συμβατικών καυσίμων αποδεικνύεται καθημερινά καταστροφική για το περιβάλλον.
Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Οικονομία στην ενέργεια σημαίνει αποδοτική χρήση της με προσεκτική επιλογή χωρίς το αλόγιστο ξόδεμά της. Η σπατάλη ενέργειας έχει σοβαρές συνέπειες, διότι τα αποθέματα ενέργειας συνεχώς μειώνονται. Μέχρι το 18 αιώνα οι χρησιμοποιούμενοι ενεργειακοί πόροι (ξύλα, ζώα, νερό και άνεμος) ήταν ανανεώσιμοι, καθώς για την αναπλήρωσή τους φρόντιζε η φύση.
Η ανακάλυψη τον μηχανών οδήγησε στην διαφοροποίηση των χρησιμοποιούμενων ενεργειακών πόρων και στην εκμετάλλευση των ορυκτών καύσιμων (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο).
Κάθε φορά που ανοίγουμε το διακόπτη του ηλεκτρικού, κάθε φορά που μαγειρεύουμε, που ανοίγουμε το ψυγείο ή την τηλεόραση καταναλώνουμε ενέργεια. Ενέργεια που έχει παραχθεί σε κάποιο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής ρυπαίνοντας το περιβάλλον. Για κάθε κιλοβατώρα (kWh) που καταναλώνουμε, περισσότερο από ένα κιλό του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) εκλύεται στην ατμόσφαιρα. Εξοικονομώντας λοιπόν ενέργεια όχι απλώς κερδίζουμε χρήματα αλλά συμβάλλουμε και στην προστασία του περιβάλλοντος. Οι δυνατότητες για εξοικονόμηση ενέργειας είναι σχεδόν απεριόριστες. Βέβαια η εξοικονόμηση ενέργειας δεν αφορά μόνο τον ηλεκτρισμό. Είναι το ίδιο σημαντική και απαραίτητη και σε άλλους τομείς, όπως οι μεταφορές, ο κλιματισμός κτιρίων (θέρμανση, ψύξη ), η βιομηχανία κτλ.
Η πιο καθαρή και η πιο φτηνή μορφή ενέργειας είναι αυτή που εξοικονομούμε επιλέγοντας το σωστό τρόπο και τεχνολογία, για να καλύπτουμε της ανάγκες μας. Ορισμένα από τα μέτρα εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης της ενέργειας δεν κοστίζουν τίποτα. Απαιτούν απλώς κοινή λογική. Για παράδειγμα, τα παράθυρα στους ηλιόλουστους τοίχους θα πρέπει να είναι μεγαλύτερα ενώ στις σκοτεινότερες πλευρές του κτιρίου μικρότερα. Ένα άλλο παράδειγμα που είναι γνωστό και πλέον αντιληπτό σε όλους είναι η χρήση των κλασικών πλην όμως ενεργοβόρων λαμπτήρων πυρακτώσης. Σε αυτούς μόνο ένα μικρό μέρος της ενέργειας μετατρέπεται σε φως ενώ το μεγαλύτερο χάνεται ως θερμότητα που διαχέεται στο περιβάλλον.
Αν αλλάζαμε και μαθαίναμε να ζούμε χωρίς σπάταλες και υπερβολές, αν ενδιαφερόμασταν περισσότερο για την ποιότητα της ζωής μας, αν αξιοποιούσαμε την ανακύκλωση τότε θα είχαμε τριπλό κέρδος.
ΑΓΟΡΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ: ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΑΣΕΙΣ
Η αγορά των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα είναι σήμερα σε εμβρυακή θα λέγαμε κατάσταση. Ελάχιστες αποκεντρωμένες εφαρμογές μετά βίας συντηρούν λίγες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο. Κι αυτό παρόλες τις άριστες καιρικές συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας. Η σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο “Photovoltaics 2010” αναφέρει πως το δυναμικό των Φ/Β σε οικιακές εφαρμογές αρκεί για να καλύψει το 25-30% των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρισμό (κι αυτό λαμβάνοντας υπ’ όψιν μόνο τα κατάλληλα για μια τέτοια χρήση κτίρια).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η χρήση Φ/Β ενσωματωμένων σε ηχοπετάσματα σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας και κατά μήκος σιδηροδρομικών γραμμών. Συνήθως τα συστήματα αυτά είναι ισχύος λίγων δεκάδων ή και εκατοντάδων kW. Μελέτη που έγινε για λογαριασμό της ΕΕ στα πλαίσια του προγράμματος Thermie έδειξε ένα σημαντικό δυναμικό για τέτοιες χρήσεις στις χώρες της ΕΕ (κυρίως στη Βρετανία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Γαλλία και την Ισπανία). Για την Ελλάδα, η μελέτη έδειξε ένα ρεαλιστικό δυναμικό της τάξης των 6,2 MW για τους νέους αυτοκινητόδρομους και 13,4 MW για το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Περί τις 40 εταιρίες δραστηριοποιούνται σήμερα στο χώρο (εμπορία Φ/Β και συναφών συστημάτων, μελέτες, εγκατάσταση, κ.λπ). Οι μεγαλύτερες εταιρίες του κλάδου εγκαθιστούν μόλις 20-250 kW το χρόνο, ενώ η σημερινή δυναμική της ελληνικής αγοράς απορροφά λίγες εκατοντάδες KW ετησίως, ισχύ πολύ μικρή συγκρινόμενη με το δυναμικό της χώρας, αλλά και τις εξελίξεις σε άλλες χώρες.
Μέχρι και το 2000, στην ελληνική αγορά κυριαρχούσαν τα αυτόνομα συστήματα. Τα πρώτα διασυνδεδεμένα συστήματα σε κτιριακές εφαρμογές εγκαταστάθηκαν μόλις την τελευταία πενταετία, ενώ το 2001, χάρη στις επιδοτήσεις του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ενέργειας του Υπουργείου Ανάπτυξης, εγκαταστάθηκαν μερικές εκατοντάδες κιλοβάτ διασυνδεδεμένων σε ηλιακές εφαρμογές στην Κρήτη.
Τα στοιχεία για την ελληνική αγορά είναι ελλειπή και γι’ αυτό όχι ιδιαίτερα αξιόπιστα. Κι’ αυτό γιατί ένα ποσοστό των συστημάτων εγκαθίσταται σε αυθαίρετες κατοικίες (αυτόνομα συστήματα), ενώ αρκετά από τα διασυνδεδεμένα συστήματα δεν έχουν δηλωθεί καν στη ΔΕΗ. Μόλις πρόσφατα άλλωστε άρχισε να ξεκαθαρίζει το πρωτόκολλο σύνδεσης τέτοιων συστημάτων με το δίκτυο της ΔΕΗ.
Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Οικονομία στην ενέργεια σημαίνει αποδοτική χρήση της με προσεκτική επιλογή χωρίς το αλόγιστο ξόδεμά της. Η σπατάλη ενέργειας έχει σοβαρές συνέπειες, διότι τα αποθέματα ενέργειας συνεχώς μειώνονται. Μέχρι το 18 αιώνα οι χρησιμοποιούμενοι ενεργειακοί πόροι (ξύλα, ζώα, νερό και άνεμος) ήταν ανανεώσιμοι, καθώς για την αναπλήρωσή τους φρόντιζε η φύση.
Η ανακάλυψη τον μηχανών οδήγησε στην διαφοροποίηση των χρησιμοποιούμενων ενεργειακών πόρων και στην εκμετάλλευση των ορυκτών καύσιμων (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο).
Κάθε φορά που ανοίγουμε το διακόπτη του ηλεκτρικού, κάθε φορά που μαγειρεύουμε, που ανοίγουμε το ψυγείο ή την τηλεόραση καταναλώνουμε ενέργεια. Ενέργεια που έχει παραχθεί σε κάποιο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής ρυπαίνοντας το περιβάλλον. Για κάθε κιλοβατώρα (kWh) που καταναλώνουμε, περισσότερο από ένα κιλό του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) εκλύεται στην ατμόσφαιρα. Εξοικονομώντας λοιπόν ενέργεια όχι απλώς κερδίζουμε χρήματα αλλά συμβάλλουμε και στην προστασία του περιβάλλοντος. Οι δυνατότητες για εξοικονόμηση ενέργειας είναι σχεδόν απεριόριστες. Βέβαια η εξοικονόμηση ενέργειας δεν αφορά μόνο τον ηλεκτρισμό. Είναι το ίδιο σημαντική και απαραίτητη και σε άλλους τομείς, όπως οι μεταφορές, ο κλιματισμός κτιρίων (θέρμανση, ψύξη ), η βιομηχανία κτλ.
Η πιο καθαρή και η πιο φτηνή μορφή ενέργειας είναι αυτή που εξοικονομούμε επιλέγοντας το σωστό τρόπο και τεχνολογία, για να καλύπτουμε της ανάγκες μας. Ορισμένα από τα μέτρα εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης της ενέργειας δεν κοστίζουν τίποτα. Απαιτούν απλώς κοινή λογική. Για παράδειγμα, τα παράθυρα στους ηλιόλουστους τοίχους θα πρέπει να είναι μεγαλύτερα ενώ στις σκοτεινότερες πλευρές του κτιρίου μικρότερα. Ένα άλλο παράδειγμα που είναι γνωστό και πλέον αντιληπτό σε όλους είναι η χρήση των κλασικών πλην όμως ενεργοβόρων λαμπτήρων πυρακτώσης. Σε αυτούς μόνο ένα μικρό μέρος της ενέργειας μετατρέπεται σε φως ενώ το μεγαλύτερο χάνεται ως θερμότητα που διαχέεται στο περιβάλλον.
Αν αλλάζαμε και μαθαίναμε να ζούμε χωρίς σπάταλες και υπερβολές, αν ενδιαφερόμασταν περισσότερο για την ποιότητα της ζωής μας, αν αξιοποιούσαμε την ανακύκλωση τότε θα είχαμε τριπλό κέρδος.
- Προσωπικό κέρδος
- κέρδος για της εθνική οικονομία
- κέρδος για το περιβάλλον
ΑΓΟΡΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ: ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΑΣΕΙΣ
Η αγορά των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα είναι σήμερα σε εμβρυακή θα λέγαμε κατάσταση. Ελάχιστες αποκεντρωμένες εφαρμογές μετά βίας συντηρούν λίγες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο. Κι αυτό παρόλες τις άριστες καιρικές συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας. Η σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο “Photovoltaics 2010” αναφέρει πως το δυναμικό των Φ/Β σε οικιακές εφαρμογές αρκεί για να καλύψει το 25-30% των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρισμό (κι αυτό λαμβάνοντας υπ’ όψιν μόνο τα κατάλληλα για μια τέτοια χρήση κτίρια).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η χρήση Φ/Β ενσωματωμένων σε ηχοπετάσματα σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας και κατά μήκος σιδηροδρομικών γραμμών. Συνήθως τα συστήματα αυτά είναι ισχύος λίγων δεκάδων ή και εκατοντάδων kW. Μελέτη που έγινε για λογαριασμό της ΕΕ στα πλαίσια του προγράμματος Thermie έδειξε ένα σημαντικό δυναμικό για τέτοιες χρήσεις στις χώρες της ΕΕ (κυρίως στη Βρετανία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Γαλλία και την Ισπανία). Για την Ελλάδα, η μελέτη έδειξε ένα ρεαλιστικό δυναμικό της τάξης των 6,2 MW για τους νέους αυτοκινητόδρομους και 13,4 MW για το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Περί τις 40 εταιρίες δραστηριοποιούνται σήμερα στο χώρο (εμπορία Φ/Β και συναφών συστημάτων, μελέτες, εγκατάσταση, κ.λπ). Οι μεγαλύτερες εταιρίες του κλάδου εγκαθιστούν μόλις 20-250 kW το χρόνο, ενώ η σημερινή δυναμική της ελληνικής αγοράς απορροφά λίγες εκατοντάδες KW ετησίως, ισχύ πολύ μικρή συγκρινόμενη με το δυναμικό της χώρας, αλλά και τις εξελίξεις σε άλλες χώρες.
Μέχρι και το 2000, στην ελληνική αγορά κυριαρχούσαν τα αυτόνομα συστήματα. Τα πρώτα διασυνδεδεμένα συστήματα σε κτιριακές εφαρμογές εγκαταστάθηκαν μόλις την τελευταία πενταετία, ενώ το 2001, χάρη στις επιδοτήσεις του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ενέργειας του Υπουργείου Ανάπτυξης, εγκαταστάθηκαν μερικές εκατοντάδες κιλοβάτ διασυνδεδεμένων σε ηλιακές εφαρμογές στην Κρήτη.
Τα στοιχεία για την ελληνική αγορά είναι ελλειπή και γι’ αυτό όχι ιδιαίτερα αξιόπιστα. Κι’ αυτό γιατί ένα ποσοστό των συστημάτων εγκαθίσταται σε αυθαίρετες κατοικίες (αυτόνομα συστήματα), ενώ αρκετά από τα διασυνδεδεμένα συστήματα δεν έχουν δηλωθεί καν στη ΔΕΗ. Μόλις πρόσφατα άλλωστε άρχισε να ξεκαθαρίζει το πρωτόκολλο σύνδεσης τέτοιων συστημάτων με το δίκτυο της ΔΕΗ.